Op 27 januari 2020 was het vijfenzeventig jaar geleden dat concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz werd bevrijd. In heel Nederland werd daar bij stilgestaan. In Heerlen werd die dag op initiatief van het Comité 4 en 5 mei Heerlen om ook stil te staan bij de Holocaustslachtoffers uit Heerlen het tijdelijke Holocaustmonument Levenslicht op de Algemene Begraafplaats aan de Akerstraat in Heerlen onthult.

Met een ingetogen en gepaste omlijsting ontstak waarnemend burgemeester Roemer het licht. Het kindercollege riep allen op om blijvend te herdenken en de verschrikkingen uit de oorlog nooit meer te laten gebeuren.

Dick Gebuys droeg o.a. de bijzondere gedichten Rails, het meisje op de foto en bezoekers aan Auschwitz uit zijn bundel ‘Kampen des doods’ voor. De muzikale omlijsting werd ingevuld door Janne Hutgens en het Eurasia-strijkkwartet.

Indringend en tegelijkertijd een oproep aan iedereen waren de woorden van Emile Roemer:

De onuitwisbare verschrikkingen van de geschiedenis van de HOLOCAUST is op deze stil-makende plek voelbaar. Het blijft nauwelijks te bevatten hoe miljoenen onschuldige mensen tijdens de Tweede Wereldoorlog in Auschwitz en andere vernietigingskampen op de meest afschuwelijke wijze zijn vermoord.
Ook de Nederlandse en Heerlense samenleving werd door de holocaust in het hart geraakt. Meer dan 100.000 Joodse, Roma, Sinti en andere medeburgers werden vanuit ons land, onze stad afgevoerd om nooit meer terug te keren. Die pijn is tot op de dag van vandaag voelbaar.

Vandaag krijgen al die onschuldige slachtoffers een stem en een naam door de bijzondere stenen van dit monument Levenslicht. Levenslicht herinnert aan het leed van miljoenen, aan hun naam, aan het lot van elk slachtoffer.

Onschuldige mensen, jong en oud, vaak zelfs pasgeboren of slechts enkele maanden oud, werden door het Nationaal Socialisme weggerukt uit hun huizen, uit hun leven.
Zij kregen in de vernietigingskampen, de Kampen des doods, een nummer gebrandmerkt in hun huid, om hen zo met de uiterste onmenselijkheid hun identiteit te ontnemen, hun mens zijn te stelen en elke herinnering aan hen weg te vagen.
En toch de stenen van dit monument willen laten zien dat dit gruwelijke systeem niet slaagde in haar krankzinnige doel van de vernietiging.
Dit zijn stenen van de mensen, die met ons grootste respect en de herinnering aan hun noodlot voortleven in ons en komende generaties en zo onze identiteit medebepalen.

Hier met dit tijdelijke monument maar ook met ons eigen Heerlens monument wordt hen – zoals de profeet Jesaja schrijft – “een monument en een Naam gegeven”

Zoals de vlam van Yad Vashem nooit zal doven, zo mogen wij ook nooit verzaken in onze opdracht ‘dat nooit meer’! We mogen geen streep zetten onder de afschuwelijke geschiedenis van de HOLOCAUST maar moeten daarin juist de opgave zien, dat wij vandaag en morgen de stenen van Levenslicht laten oplichten voor onze vrijheid. Een vrijheid voor iedereen.

Een van de gevangenen uit Auschwitz, Salmen Gradowski, schreef “Wie weet of wij ooit nog eens de betoverende klank van het leven kunnen horen? Wie weet of wij ons in de Eeuwigheid kunnen verweven, wie weet? Hier in dit monument zijn al die slachtoffers, al hun verhalen opgenomen in onze geschiedenis, in ons heden en in onze morgens en overmorgens.

De stenen van Levenslicht herinneren niet alleen aan onze morele verplichting om te gedenken maar ook aan onze diepe en onuitwisbare plicht om de medemenselijkheid te behouden en de rechten van iedere mens te beschermen en te koesteren als ons eigen kostbaarste goed.
Aan ons en de komende generaties dus de taak om die herinnering levend te houden en pal te blijven staan voor de vrijheid en de menselijke waardigheid.

En hier de veelzeggende woorden van de Kinderburgemeester Inaya Kabziz :
Waarom staan we hier?

• We staan hier omdat wij nooit mogen vergeten wat er tijdens tweede wereld oorlog is gebeurd.
• We staan hier omdat wij nooit mogen vergeten wat er in Auschwitz en in de rest van de bezette lamden is gebeurd.
• We staan hier omdat de geschiedenis zich nooit meer mag herhalen.
• We staan hier omdat antisemitisme vandaag de dag nog elke dag aan de orde is.
• We staan hier omdat haat binnen geen enkele religie getolereerd mag worden.
• We staan hier omdat vandaag de dag vrijheid niet vanzelfsprekend is.
• We staan hier om door te vertellen wat er is gebeurd in het verleden, en nooit meer mag gebeuren.

Om de paar seconden lichtten de stenen op en doofden weer uit, als een ademhaling in licht. Daarmee symboliseren ze het leven dat nu in de gemeente gemist wordt. Door stil te staan bij het gemis van de plaatsgenoten bij Levenslicht blijft de herinnering aan de slachtoffers levend.